‘Leraar, elke dag anders!’ luidde ooit de slogan. Sindsdien wordt hij bij mij op school alleen ironisch gebruikt, als het rooster alwéér veranderd is of de apparatuur per lokaal blijkt te verschillen. En toch. Als leerlingen weer eens zeggen zich niet te kunnen vóórstellen waarom iemand óóit voor dit vak zou kiezen, elke keer dezelfde stof, en elke keer die leerlingen die niks willen, dan denk ik: hij klopt. Je weet ’s morgens misschien welk hoofdstuk je gaat behandelen, maar niet wat je gaat meemaken. Het jaar zit vol met momenten waar ik graag aan terugdenk . Ik noem er een paar:
Periode 1
Maandagmorgen. Een blokuur CKV, onderbroken door een pauze. Ik leg een opdracht uit. Ze moeten een filmpje gaan maken vanuit verschillende camerastandpunten. De klas lijkt nog niet helemaal wakker. De leerlingen staren voor zich uit, het weekend hangt nog in hun gezicht. Is er überhaupt iemand die hoort wat ik zeg? Vijf minuten later loop ik in de pauze te surveilleren in de hal en hoor ik een groepje van mij: ‘Wat doe jij op de grond man, idioot!?’ ‘Ja, wat denk jij! Kikkerperspectief, dat zei ze toch! Jezus, luister jij nooit?!’
Een paar weken later doen we een les over camerabeweging. Ze krijgen een half uur om buiten te filmen. Na een klein uur monteren gaan we de resultaten bekijken. Daar rent, rolt, springt 4 havo door het bos. In één blokuur zijn vijf moorden gepleegd en drie drugsdeals misgelopen. Zeker 10 jongens zijn in een boom geklommen. Het gehijg is niet van de lucht, the Blair Witch Project is er niks bij. Later op de dag zie ik nog een slachtoffer door de school lopen. Het bloed bleek er niet meer af te gaan.
In het kader van een lessenreeks over ‘juvenile crime’ kijken we bij Engels de film Boy A. Zonder ondertiteling is het meteen een luistervaardigheidsoefening. Het accent van de hoofdrolspelers is lastig te verstaan dus het geluid staat extra hard. De vrijscène lijkt te midden van 25 pubers drie keer zo lang te duren als thuis. Je ziet niet veel, maar je hoort des te meer. Awkward in het kwadraat. ‘Listen and learn, kids…’
Periode 2
In A Valediction forbidding mourning vergelijkt John Donne de verbinding tussen zijn ziel en die van zijn geliefde met de poten van een passer. Ik vind het een prachtig gedicht, 5 vwo vindt het maar ingewikkeld. Ik besluit: ‘Dus jongens, de volgende keer dat je in een romantische bui bent zeg je ‘Schatje, je bent het pootje van mijn passer!’ Jouw vriendje zou het moeten snappen, Eline, hij heeft dit gedicht vorig jaar ook gehad.’ Eline veert op. ‘Mag ik appen, mevrouw?’ Tuurlijk. Hup, van de 17e eeuw naar de 21e. We wachten met z’n allen op de reactie van Thomas.
Ik praat met een meisje uit klas 2 dat uit de kast wil komen. Ze vertrouwt er op dat haar beste vriendin goed zal reageren, maar vindt het toch spannend. Hoe moet het nou met de logeerpartijtjes? Er wringt duidelijk nog iets. Het komt er heel aarzelend uit. Haar vriendin is gewoon haar vriendin, maar toch stelt ze zich wel eens voor hoe het zou zijn haar te zoenen. Moet ze dat ook zeggen? Is ze wel eerlijk als ze zegt dat er niks verandert? ‘In je hoofd mag je doen wat je wil. Als jullie vriendschap in het echt genoeg is, kun je er rustig op los fantaseren. Je klasgenoten zitten in hun hoofd ook allemaal met elkaar te kussen, geloof mij maar.’ Ze vertrekt lachend, een heel stuk lichter.
Periode 3
Tijdens een mondeling vertelt een jongen iets over zijn vriendin, die ook bij ons op school zit. Ik vraag wie het is, en zeg dan dat ik haar niet ken. Het ongeloof op het gezicht van deze straalverliefde jongen is goud waard.
Af en toe moet je even iets anders proberen. ‘Today we’re looking for the King or Queen of irregular verbs! So get up!’ Voordat de hele klas staat, met een pen in de aanslag en een blaadje op een boek om staand te kunnen schrijven, zijn we een paar minuten verder. Waar slaat dit nou weer op? Ik vraag de leerlingen steeds de drie tijden van een werkwoord op te schrijven. Na het goede antwoord moeten ze elkaar controleren. Wie het fout heeft, gaat zitten. Het is altijd fijn als er dan precies gebeurt wat je verwacht. Als de harde werkers die normaal slecht scoren blijven staan. De winnaar heeft nog nooit een voldoende gehaald op zijn rapport. King for a moment.
Londen. We komen terug van de geweldige theatershow Thriller Live met een bus vol gloeiende pubers. De chauffeur rijdt langs alle prachtig verlichte gebouwen en 52 newborn Michael Jackson-fans zingen samen Beat it! De timide groep van maandag is nu, op donderdag, een en al uitgelaten saamhorigheid. Mijn collega’s en ik zitten trots en dankbaar voorin.
Op weg naar huis stoppen we in Canterbury. Daar hoor ik in een souvenirwinkel twee stoere jongens van 16, in weloverwogen outfits met impeccable
haar, twijfelen over de cadeautjes voor hun moeders. Ze wil altijd dat alles bij elkaar past, dus is ze dan blij met zo’n mok? Au, mijn moederhart.
Meer voorbeelden? Kijk hier. Ik zou het heel leuk vinden als je een eigen voorbeeld zou willen achterlaten. Mag ook als je niet in het onderwijs werkt! ๐